Türkiye'de Sigara Kaynaklı Yüz Binlerce Ölüm Önlenebilirdi!
Sigarayı azaltma programlarının başlamasının üzerinden onlarca yıl geçti ancak 1,3 milyar insan hâlâ sigara içiyor. Tütün, kullanıcılarının neredeyse yarısını öldürüyor, dünya çapında her yıl 8 milyon kişi sigaraya bağlı hastalıklardan ölüyor - 100.407'si Türkiye'de.
Hedef:
Küresel olarak hedef, sigara içme sıklığını 2040 yılına kadar %5'in altına düşürmek. İsveç buna zaten 17 yıl erken başardı. Evet amasız, her yerde sigaranın yasaklanması. Ülkede 2005 yılından itibaren bar ve restoranlarda sigara içmek yasaklanmış olup, 1 Temmuz 2019 tarihinden itibaren tren istasyonları ve restoran ve barların açık alanlarında da sigara içmek yasaklanmıştır. Ancak sigara karşıtı politika bununla bitmedi. İsveç eş zamanlı olarak elektronik sigara, snus sıvı tütün ürünleri, ağız tütün poşetleri vb. gibi sigara içmenin yaygın olarak elde edilebilir, erişilebilir (ve kabul edilebilir) alternatiflerini bir çözüm olarak sundu. Bunun sonucunda ülkede sigara içenlerin oranı 15 yıl içinde %15'ten %5,6'ya düştü. Bugün bu oran Avrupa ortalamasından (%23) neredeyse beş kat daha düşüktür.
İsveç Gibi Hayat Kurtarmak adlı rapora göre, Avrupa Birliği 2000-2019 yılları arasında İsveç ile aynı göstergelere sahip olsaydı muhtemelen 2,9 milyon ölümün önüne geçilebilirdi.
Yetkililerin sigara karşıtı yasayı etkili bir şekilde uygulayamadığı Türkiye'de nüfusun %42'si hâlâ sigara içiyor. Elektronik sigarayı nüfusun %17'si denemiş, ancak %2'si sistematik kullanmış, %9'u tütün ısıtma cihazlarını denemiş, ancak %2'si sistematik kullanmış.
İstanbul'da halka açık alanda nargile içmek yasaklandı
Sigara içmek dünya çapında önlenebilir ölümlerin önde gelen nedenidir ve en yoksul ve en savunmasız nüfusa orantısız bir şekilde zarar verir. Rapora göre sigara içenlerin yüzde 80'i düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşıyor. İsveç, tüm Avrupa'da sigaraya bağlı ölüm ve hastalık oranlarının en düşük olduğu ülkedir. Ülkede kanser görülme sıklığı diğer Avrupa Birliği ülkelerine göre yüzde 41 daha düşük. İsveç, sigaraya bağlı tüm hastalıklarda AB'nin geri kalanına göre %39,6 daha düşük bir ölüm oranına sahipken, akciğer kanserine bağlı ölümlerin en düşük sayısını kaydediyor.
Sağlık hizmetlerine erişimi, yenilikçiliği ve zarar azaltma politikalarının kullanımını güçlendirmeyi ve alkol, tütün, gıda ve uyuşturucunun olumsuz etkilerini azaltmayı amaçlayan uluslararası bir kuruluş olan Sağlık Diplomatları örgütü tarafından yürütülen rapora göre eğer E.Ü. 2000'den 2019'a kadar İsveç ile aynı göstergeler olsaydı 2,9 milyon ölümün engellenmesi muhtemeldi. 12 Avrupa ülkesinden elde edilen verileri analiz eden araştırma, çoğu yaşamın Birleşik Krallık'ta (680.000) kurtarılacağını gösteriyor.
Nikotinsiz toplumlara yönelik ve sağlığa daha az yük getiren ürünlere karşı "en temiz" çözümleri destekleyenler ile sigaraya bağlı hastalıkların azaltılmasını savunan gerçekçiler arasındaki uluslararası tartışmada İsveç net bir pozisyon aldı. Ancak ruh hali aynı yönde. Herkes – hem Yetkililer hem de vatandaşlar – aynı şeyi istiyor, sigarayı bırakmak. Sigara içen on yetişkinden yedisinin sigarayı bırakmak istediği, dörtte üçünün ise sigaraya başladığına pişman olduğu belirlendi. Sigarayı bırakmaya çalışan %44'ün yalnızca %4-7'si başarılı oluyor. Başarıdan önceki ortalama bırakma girişimi sayısı… 30'dur.